داستان توسعه ایران بسیار پرحاشیه است. رضا شاه را فراموش نکردهایم که حجاب زنان را دشمن ترقی و پیشرفت مردم میدانست و میخواست با برداشتن آن، همچون اروپاییها کشورمان مدرن و توسعه یافته شود. او غرق در ذرق و برق ظواهر اروپایی ها شده بود و فراموش کرده بود که مدرنتیه ریشه فرهنگی دارد و بازخورد آن در جامعه و ظاهر شهرها نمود پیدا میکند. ظاهر بینی و سطحی نگری ما ایرانیها بسیار عمومیت پیدا کرده و بلای جانمان شده است. مشکل مدرکگرایی، مصرفگرایی و ... ریشه در همین مشکل فرهنگی و طرز نگاه ما دارد. همه لباس زیبنده میپوشیم اما در هنگام رانندگی بسیار بیاخلاق عمل میکنیم و به حقوق یکدیگر احترام نمیگذاریم. شهر را خانه خود نمیدانیم و حتی برای خودمان نیز احترام قائل نیستم. مدیران نیز که از خودمان هستند و نباید توقع رفتاری غیر این از آنها داشت. امروز همه از توسعه شهرمان صحبت میکنند، جناب استاندار را مورد ستایش و تمجدید قرار میدهند و ساخته شدن پل، هتل بر روی کوه و تلکابین را مایه پیشرفت و توسعه شهری میدانند. ظاهر شهر نمود توسعه کرمان را پیدا کرده و نبود ساختمانهای بلند و پلهای زیاد را نبود پیشرفت در شهر کرمان میدانند. حتی خود استاندار در جلسه با شورای شهر بر این مطلب صحه گذاشته و تمامی شک و شبحه را از بین برد. ایشان پس از مورد عتاب قرار دادن اعضای شورای شهر و گلایه از اینکه جلوی توسعه شهر را میگیرند گفت "این چند پل کاری برای این شهر نیست، اگر اعضای شورا شرایط را طوری فراهم میکردند که پروژههای جدیدی را ایجاد کنیم در عرض چند سال به شهرهایی مثل اصفهان و تبریز میرسیدیم." امیدوارم سو تفاهم پیش آمده باشد و منظور استاندار از این سخنانش چیز دیگری باشد. نمیشود از روی این گفته استاندار به سادگی گذشت و به آن نپرداخت.
خیلی ساده است که شهر را با چند پروژه عمرانی، توسعه یافته نامید اما حقیقت را نمیشود کتمان کرد. اگر اصفهان و تبریز شهری توسعه یافته هستند، به خاطر مردم آن شهرها است. مطالبهگری و پشتکار این مردم قابل مقایسه با خودمان نیست. برای مردم اصفهان هزار تومان ارزشش بیشتر از ما کرمانیها است. تبریزیها بازار ایزوگام و بیشتر کارهای خدماتی شهرمان را گرفتهاند و همین یزدیهای همجوارمان بسیاری از مراکز صنعتی و تجاری را به وجود آوردهاند. کارخانه فرش ماشینی با نقش قالی کرمان را یزدیهای پر تلاش احداث کردهاند و بازار خوبی ایجاد کرده اند. از بندرعباس برای کشاورزی به بافت آمدهاند و زمینهای ما را اجاره میکنند. از این دست مثال ها زیاد است و نمیخواهم بد خودمان را بگویم. کرمان افراد پر تلاش و کارآمد بسیار دارد که در سراسر کشور مشغول فعالیت و تجارت هستند، بیشتر عوام مردم همچون خودم مد نظر است. اگر کرمان بخواهد توسعه یافته شود باید از خودمان شروع کنیم. اگر کلیپ طنز با موضوع "ولش کن" برای خودمان درست میکنیم چیزی هست که آن را قبول داریم. پس اشتباه است که با ساخت چند پل، کرمان را توسعه یافته بنامیم.
این نوع ظاهر بینی امور عواقبی همراه خود دارد. نگاه بیش از حد به توسعه عمرانی و عدم توجه به توسعه انسانی باعث به وجود آمدن مشکلات جدی میشود. چندین سال قبل در کرمان مجوزهای زیادی برای احداث چاه کشاورزی داده شد و اکنون با مشکل مصرف بیش از حد آب و کم آبی مواجه شدهایم. اگر مدیریت درستی صورت نگیرد باید چند سال آینده درباره مشکلات انجام پروژههای عمرانی شهر کرمان و تاثیر آن در استان سخن گفت. مهاجرت به شهر کرمان، کمبود آب، نبود خدمات شهری کافی برای شهروندان، نبود نیروهای متخصص و ماهر در شهرهای دیگر استان و ... باعث به وجود آمدن مشکلات جدی خواهد بود. بزرگ کردن یک شهر و رشد سریع آن باعث عواقبی خواهد بود که به صورت یک غده سرطانی خود را نشان خواهد داد. نبود رشد متقارن در سراسر استان توسعه استان را مختل خواهد کرد و این غده سرطانی تمام منابع استان را در خود میبلعد و هر روز بزرگتر خواهد شد.
بپذیریم زمانی شهر ما توسعه یافته خواهد شد که ما تغییر کرده باشیم و مسوولیتپذیر باشیم. حتی برای ما هم بسیار ساده است که مشکل را در نبود پل و مراکز تجاری بزرگ در شهرمان ببینیم و از مسوولیتی که در توسعه استان داریم شانه خالی کنیم. نقش تصمیمگیران در این امر مهم است تا با نوع مدیرتشان مردم را به این سمت سوق دهند و ما را در امور اجتماعی شریک و سهیم کنند. زیبا و بزک کردن شهر ساده ترین راه برای نمایش توسعه یک شهر است اما زمانی که با ذرهبین به شهر نگاه کنیم تازه با مشکلات جدی آن مواجه خواهیم شد. ظاهر هر شهر نمود تفکر شهروندان و مسوولان آن است و نمیشود با 4 یا 8 سال و تنها با انجام پروژههای عمرانی شهر را توسعه یافته و پیشرفته نامید. از تمام تلاشهای دلسوزانه استاندار و همکارانشان تشکر باید کرد، تشکری نه از روی تعارف و تملق. اما در کنارش متذکر شد که این نگاه به توسعه اشتباه است. باید در کنار توسعه عمرانی به توسعه انسانی شهروندان هم توجه کرد و ساخت چند پروژه عمرانی در استان ملاک سنجش توسعه نباشد.